Alles over de juiste inktdekking

Bij het aanleveren van drukwerk krijg je te maken met de term 'maximale inktdekking'. Maar wat is inktdekking precies? Hoe hoog mag de inktdekking zijn, en hoe kan je een te hoge inktdekking voorkomen? We beantwoorden al je vragen over inktdekking in deze blog. Of bekijk de video hieronder!

Wat is inktdekking bij drukwerk?

De inktdekking van drukwerk, ook wel inktbezetting genoemd, is de opbouw of menging van CMYK-kleuren in je drukbestand. De CMYK-kleuren hebben we in de afbeelding hieronder opgesomd. Je kent ze vast wel van je printer thuis! De CMYK vormt de basis van alle andere kleuren. Neem bijvoorbeeld de ideale kleur zwart (diepzwart), die een dekking heeft van 50% Cyaan, 50% Magenta, 50% Yellow: en 100% Key (zwart). Dit is opgeteld een inktdekking van 250%. Ook bij andere kleuren is het zo dat ze ontstaan uit een mening van deze vier kleuren.

De drukpers drukt de CMYK-kleuren als volgt. Elke ingestelde waarde (of percentage) van de CMYK-kleuren kan apart gedrukt, of over elkaar heen gedrukt worden. Stel je een kleurwaarde van 100% in bij Cyaan en zet je de rest op 0%, dan drukt de pers puur cyaan. Vul je bij Cyaan 50% in, dan drukt de pers deze kleur maar voor de helft van de 'volheid'. Bij het over elkaar heen drukken van de CMYK-kleuren ontstaan andere kleuren. En door hierbij ook nog met percentages te spelen, kun je elke drukkleur krijgen die je maar wenst! Hieronder zie je een voorbeeld van enkele combinaties:

Maar pas wel op. Door elke kleur lukraak op een hoog percentage te zetten, krijg je erg veel inkt over elkaar heen. Dit noemen we dan een te hoge inktdekking. Je wil niet dat je inktdekking te hoog is, omdat je het risico loopt dat de kleuren gaan vlekken.

Hoe hoog mag de inktdekking zijn?

Een belangrijke vraag: hoe hoog mag de inktdekking dan wel zijn? We houden als richtlijn aan om een maximale inktdekking van 250% in totaal in te stellen. Voornamelijk voor grote volvlakken van vector objecten is dit belangrijk. Als je gebruik maakt van foto's dan kan het soms gebeuren dat er kleine gebieden rondom de 300% uitkomen, wat meestal niet voor problemen zorgt. Bij grote vlakken is dit anders.

Ook verschilt het risico nogal per papiersoort. Als je werkt met ongestreken papier dan is een iets te hoge dekking minder snel een probleem dan bij gestreken papier. Bij gestreken papier blijft de inkt er namelijk meer op liggen, waardoor het risico ontstaat dat het gaat smetten of vlekken. Bij ongestreken papier absorbeert de inkt beter. Daarom adviseren we je om bij gestreken papier een maximale inktdekking van 250% aan te houden, en bij ongestreken papier is een hogere inktdekking van maximaal 300% mogelijk.

Hoe verlaag je de inktdekking in Adobe?

Je kunt met verschillende kleurprofielen en trucjes de inktdekking in je bestand verlagen. Maar dit raden we niet aan omdat dit ook veel effect kan hebben op hoe je kleuren eruit komen te zien. Als je op de volgende zaken let dan heb je hier zelden problemen mee. Voor volvlak vector objecten kan je zelf de kleurwaarde instellen, zorg dat de totale som van die kleurwaarde niet boven de 250% uitkomt. Voor foto's is dit iets lastiger. Daarom raden we je aan om in het geval van foto's altijd in RGB te werken en dit niet handmatig om te zetten naar CMYK. Die omzetting naar CMYK zorgt vaak voor zware dekkingen. Pas bij het exporteren naar PDF moet dit worden omgezet naar CMYK. Als je het PDF bestand uiteindelijk opslaat als PDF/X-1a:2001 dan wordt dit namelijk automatisch omgezet. Dan zijn er vaak hooguit nog een paar kleine plekjes met een te hoge dekking, maar dat is niet erg.

Wil je graag de inktdekking van foto's controleren? Lees dan onze tips onder het kopje 'Kleurgebruik checken in je PDF' in onze blog over drukwerk controleren met Acrobat Pro. Zo ontdek je snel en gemakkelijk welke delen een te hoge inktdekking hebben! Mocht je na het opslaan van jouw foto's als PDF/X-1a:2001 nog steeds een foutmelding krijgen bij het uploaden, dan kan je in Photoshop de kleuren van de donkere gebieden met teveel inktdekking aanpassen door ze lichter te maken.

Hoe kan ik vlekken van drukwerk voorkomen?

Door de inktdekking laag te houden, voorkom je in veel gevallen al dat het drukwerk kan gaan smetten of vlekken. Verder helpt het ook als je voor ongestreken papier kiest. Kies je toch voor gestreken papier zoals MC glanzend of MC mat, dan kan je ook nog kiezen voor een laminaat. Laminaat is een plastic laagje over je drukwerk waardoor je geen last meer hebt van smetten.

Vragen?

Heb je toch nog vragen over de juiste inktdekking of kom je er niet helemaal uit? We helpen je natuurlijk graag! Neem gerust contact met ons op.

Over de auteur

Vera Willems

Vera werkt als marketeer bij PeterPrint. Met haar voorliefde voor design en papier is werken bij PeterPrint een schot in de roos. Inmiddels maakt ze al zo'n vier jaar inspirerende drukwerkcontent, van blogs tot social media. Haar favoriete papiersoort is VoorBIJ papier: uniek en duurzaam.

Meer over Vera